13 آبان که در تقویم ایران به نام روز دانش آموز نامگذاری شده است،تاریخ مهمی در جریان پیروزی انقلاب اسلامی ایران می باشد. در این روز به جز اینکه تعداد زیادی از دانش آموزان در تجمع اعتراضی به حکومت طاغوت به شهادت رسیدند، این روز یادآور وقایع مهم دیگری در تاریخ معاصر ایران است.
در این بخش به وقایعی که در 13 آبان رخ داده است ، اشاره می کنیم.
تبعید امام خمینی (ره) به ترکیه
در سال 1343 عناصر رژیم پهلوی که حضرت امام خمینی(ره) را به دلیل مبارزات به زندان انداخته بودند، به دلیل فشارهای مردمی و یاران امام(ره) و روحانیت پس از ده ماه امام را آزاد نمودند اما امام راحل پس از آزادی از زندان و حصر، نهضت و حرکت اسلام خواهانه را ادامه دادو هر روز بر شدت مبارزات خود افزود.
امام در روز تولد حضرت زهرا(س) برابر با چهارم آبان 1343 در واکنش به تصویب کاپیتولاسیون سخنرانی نمود وتصویب کنندگان و اجراکنندگان را خائن به اسلام و کشور دانست و سپس دستور داد این سخنرانی به صورت اعلامیه توسط مؤتلفه اسلامی و به صورت گسترده پخش شود.
فرازهایی از سخنرانی ایشان چنین بود:«دولت با کمال وقاحت از این امر ننگین طرفداری کرد، ملت ایران را از سگ های آمریکایی پست تر کردند. اگر چنان چه کسی یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست از او می کنند؛ اگر شاه ایران یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد بازخواست می کنند و اگر چنان چه یک آشپز آمریکایی شاه ایران را زیر بگیرد، مرجع ایران را زیر بگیرد، بزرگ ترین مقام ایران را زیر بگیرد، هیچ کس حق تعرض ندارد».
بعد از سخنرانی امام در 13 آبان سال 1343 شاه دستور تبعید امام خمینی (ره) به ترکیه را با یک هواپیمای نظامی صادر نمود، به این امید که با تبعید امام(ره) به ترکیه صدای مخالفان تصویب کاپیتولاسیون و مخالفان حکومتش خاموش خواهد شد اما این تبعید سرآغاز انقلاب اسلامی شد.
کشتار دانش آموزان در دانشگاه تهران
صبح روز 13 آبان سال 1357 دانش آموزان که مبارزه و اعتراض بر ضد نظان را وظیفه خود می دانستند و شور و حال دیگری داشتند، برای اعتراض به حکومت پهلوی مدارس را تعطیل کرده و به سمت دانشگاه تهران تجمع حرکت کرده تا صدای اعتراض خود را به گوش شاه و حامیانش برسانند. دانش آموزان همراه دانشجویان و گروه های دیگری از مردم در دانشگاه اجتماع کردند.
ماموران حکومت برای اینکه اعتراض کنندگان را پراکنده سازند، ساعت 11 صبح همان روز گاز اشک آور زده اما بازهم صدای دانش آموزان و شعارهایشان بلندتر شد، به همین خاطر ماموران شروع به تیراندازی نموده و 56 جوان و نوجوان را به شهادت رسانده و برخی را مجروح کردند.
امام خمینی(ره) بعد از شهادت دانش آموزان در پیامی فرمودند:«عزیزان من صبور باشید، که پیروزی نهایی نزدیک است و خدا با صابران است. ایران امروز جایگاه آزادگان است. من از این راه دور، چشم امید به شما دوخته ام. صدای آزادی خواهی و استقلال طلبی شما را به گوش جهانیان می رسانم».
روز 13 آبان که دانش آموزان زیادی برای اعتراض به حکومت پهلوی به شهادت رسیدند، به خاطر گرامیداشت یاد و خاطره شهیدان دانش آموز، این روز در تاریخ انقلاب اسلامی به نام روز دانش آموز نام گذاری شده است.سهم دانش آموزان در پیروزی انقلاب و مبارزه با استکبار فراموش ناشدنی است.
تسخیر لانه جاسوسی
یک سال بعد از شهادت دانش آموزان در ابتدای انقلاب و زمان حکومت دولت موقت،امریکا برای شکست نهضت مردم تلاش زیادی انجام می داد و سفارت امریکا مرکز و کانون کارشکنی های امریکا در مسیر انقلاب بود. به همین خاطر دانشجویان دانشگاه های تهران، پلی تکنیک، صنعتی شریف، شهید بهشتی و … تصمیم به اشغال سفارت آمریکا گرفتند و طی یک راهپیمایی تا سفارت آمریکا از دیوارهای سفارت بالا رفته و سفارت را به تصرف کامل درآوردند.
دانشجویان پیرو خط امام در روز 13 آبان در سال 1358 حماسه آفریدند و آخرین امید امریکا برای ایجاد خلل در عزم و خواست مردم را ناامید کردند.
آمریکایی ها در هنگام تسخیر سفارت بسیاری از اسناد دخالت ها و تجاوزات خود را نابود کردند اما پس ازتسخیر سفارت این اسناد چاپ شده و در اختیار همگان قرار گرفت و مردم بیشتر از آنها منزجر شدند و مقابل لانه جاسوسی تجمع کرده و از حرکت دانشجویان حمایت کردند.
این حرکت دانشجویان آمریکایی ها را خشمگین کرد و آنها دست به اقداماتی مانند فشار آوردن به مجامع بین المللی مثل سازمان ملل، سازمان کنفرانس اسلامی، شورای امنیت و … بر ضد جمهوری اسلامی ایران زدند.امام خمینی (ره) تسخیر لانه جاسوسی را انقلاب دوم و حتی بزرگ تر از انقلاب اول نامیدند.
کلام رهبری در مورد روز 13 آبان و تسخیر لانه جاسوسی
سیزدهم آبان مظهر استکبارستیزی ملّت ایران بود؛ این جور نبود که با چند نفر ساکن در یک سفارتخانه مشکلی داشته باشند؛ مسئله، مسئله‌ی یک کار مهم و یک کار نمادینی بود در مبارزه‌ی با استکبار که بجا هم واقع شد. خب رژیم آمریکا رژیم استکباری است و رژیم استکباری، جامع بسیاری از ضررها و شیطنت‌ها و بدی‌ها است. رژیم استکباری، هم جنگ‌افروز است، هم تروریست است، هم تروریست‌پرور است، هم مداخله‌گر است، هم فاسد است، هم انحصارطلب است؛ یعنی وقتی میگوییم «رژیم استکباری»، استکبار جامع همه‌ی این زشتی‌ها و بدی‌ها و شیطنت‌ها است. بنابر‌این، ستیزه‌گری با این استکبار، با این پدیده، عین عقلانیّت است. حالا بعضی‌ها میگویند «آقا! این خلاف عقلانیّت است، خلاف تدبیر است»؛ نه، خلاف تدبیر نبود؛ این درست عین عقلانیّت بود؛ تسلیم شدن و زیر بار رفتن، ضدّ عقلانیّت بود.
شروع‌کننده هم ما نبودیم؛ یعنی این جور نبود که اوّل [ما] شروع [کنیم] -در قرآن کریم هم اتّفاقاً در یک موردی عین همین وجود دارد: «وَ هُم بَدَءوکُم اَوَّلَ مَرَّة»(۱۶)- آنها شروع‌کننده بودند. بعد از انقلاب که ما به سفارت حمله نکردیم؛ سفارت آمریکا در اوّلِ انقلاب بود و مشغول کارشان هم بودند، امّا آنها شروع کردند علیه انقلاب حرکت کردن: هم در خود آمریکا قطعنامه بگذرانند، سخنرانی کنند، در کنگره علیه جمهوری اسلامی که تازه متولّد شده تصمیم‌گیری کنند، گروه تروریستی راه بیندازند، گروه‌های کودتاگر به وجود بیاورند و تمهید کنند و برنامه‌ریزی کنند، هم در خود سفارت -که بحق گفته شد «لانه‌ی جاسوسی»- تمهیدات جاسوسی عظیمی را فراهم بکنند؛ [لذا] آنها شروع کردند و شروع‌کننده آنها بودند. وقتی که شروع کردند، حرکت دانشجویان که به سفارت حمله کردند در حقیقت حرکت دفاعی بود، به‌جا بود، به‌موقع بود، کاملاً عقلانی بود.۱۳۹۹/۰۸/۱۳
